Nguồn gốc thước Lỗ Ban
Thước Lỗ Ban là đồ dùng sử dụng trong đo đạc chiều kích lý tưởng của các thợ mộc, thợ xây dựng thời bấy giờ và được liên hệ theo tên của người phát minh ra nó – Lỗ Ban – ông Tổ nghề mộc ở nước Lỗ (nay là tỉnh Sơn Đông) thời Xuân Thu (770-460 TCN). Lỗ Ban là ai? Lỗ Ban được người đời xem là ông tổ của nghề mộc và nghề xây dựng của sơn hà Trung Hoa rộng lớn. Có cực nhiều thuyết khác nhau về xuất thân gia thế của Lỗ Ban, cơ cơ mà mà theo nguồn tài liệu được nhiều học giả tán thành thì Lỗ Ban được biết đến là người thợ mộc giỏi của nước Lỗ (nay là tỉnh Sơn Đông) sống vào thời Xuân Thu (770-476 TCN). Tên ông là Ban, họ là Công Thâu (hay cũng được đọc là Công Du). Lỗ Ban còn có nghĩa là “ông Ban người nước Lỗ”.
Các loại thước Lỗ Ban
Hiện nay trên thị trường có hàng loạt thước Lỗ Ban với các kích thước khác nhau cơ mà nếu tính về mức độ phổ biến thì sẽ có thước Lỗ Ban 52 cm theo lưu truyền ngàn đời nay và thước cuộn rút với kích thước lần lượt là 42,9 cm ở phía trên và 38,8 cm ở phía dưới. Tất nhiên tùy thuộc vào từng loại thước cũng như món đồ vật dự định đo đạc như cửa, bàn thờ, … mà sẽ có cách tính, xác định các “thông số vàng” khác nhau.
Thước lỗ ban
Thước lỗ ban được dùng nhiều trong thực tế sinh hoạt, trong đo đạc và ở một loạt lĩnh vực như các kích cỡ cửa chính, cửa phụ, trần tòa nhà, kích thước bàn thờ, bệ bếp, vv … Thước Lỗ Ban phong thủy được làm ra để đáp ứng nhu cầu của nhân dân, cấu trúc sư, thầy phong thủy, các ngôi nhà xây dựng … trong việc tìm ra kích thước đẹp như mong muốn nhằm hướng đến đời sống tốt đẹp, may mắn hơn. Trong xây ngôi nhà và sửa chữa tòa nhà cửa thường dùng phổ biến 3 loại thước Lỗ Ban: 52,2cm (thông thủy), 42,9cm (dương trạch), 38,8cm (âm phần). Các căn nhà phong thủy ngày xưa thường dùng thước Lỗ Ban bằng gỗ, cơ nhưng mà ngày nay để tiện lợi cho việc tra thước lỗ ban thì thước này được tích hợp sẵn vào các loại thước rút bao gồm thước lỗ ban rút dây 5m, 7m, 10m để tiện cho người dùng. Khi dùng thước chỉ cần chọn kích cỡ đúng vào những cung (ô) màu đỏ (cả cung to và cung nhỏ trên thước) là có kích tấc đẹp, còn chọn cung màu đỏ nào là tùy vào ước mong của từng gia đình.
Cách xem thước lỗ ban
1. Thước Lỗ Ban 52.2cm (Thông thủy)
Thước 52,2cm sử dụng để đo khoảng không thông thủy (cửa đi, cửa sổ, chiều cao tầng, giếng trời…) Chiều dài chính xác của thước Lỗ Ban này là 520mm. Được chia ra là 8 cung lớn: theo trật tự từ cung Quý Nhân, nguy hại, Thiên Tai, Thiên Tài, Nhân Lộc, Cô Độc, Thiên Tặc, tể tướng. Mỗi cung lớn dài 65mm, mỗi cung lớn lại được phân chia 5 cung nhỏ, mỗi cung nhỏ dài 13mm. Khi sử dụng thước thấy thước nào có 8 cung lớn với tên như trên (Quý Nhân, thiệt hại,..) thì đó là thước Lỗ Ban 52cm.
2. Thước Lỗ Ban 42.9cm (Dương trạch)
Thước 42,9cm sử dụng trong khối xây dựng (bếp, bệ, bậc…). Chiều dài chính xác của thước Lỗ Ban này là 429mm, được phân chia 8 cung lớn: Theo trật tự từ cung Tài, Bệnh, Ly, Nghĩa, Quan, Nạn, Hại, Mạng. Mỗi cung lớn dài 53,625mm, mỗi cung lớn lại được chia làm 4 cung nhỏ, mỗi cung nhỏ dài 13,4mm. Khi dùng thước thấy thước nào có 8 cung lớn với tên như trên (Tài, Bệnh, Ly, Nghĩa…) thì đó là thước Lỗ Ban 42,9cm.
3. Thước Lỗ Ban 38.8cm (Âm phần)
Thước 38,8cm hay 39cm sử dụng trong Đồ nội thất, âm phần (bàn thờ, tủ, mộ phần…). Chiều dài chính xác của thước này là 390mm, được phân chia 10 cung lớn: theo thứ tự Đinh, Hại, Vượng, Khổ, Nghĩa, Quan, Tử, Hưng, Thất, Tài. Mỗi cung lớn dài 39mm, mỗi cung lớn lại được chia ra làm 4 cung nhỏ, mỗi cung nhỏ dài 9,75mm. Khi sử dụng thước, thấy thước nào có 10 cung lớn với tên như trên (Đinh, Hại, Vượng, Khổ…) thì đó là thước Lỗ Ban 38,8cm. Nguyên tắc đo: Đo cửa: đo kích thước thông thủy (thông khí) khung cửa, không đo cánh cửa. Đo chiều cao căn nhà: đo từ mặt cốt sàn dưới lên mặt cốt sàn trên (bao gồm cả lớp lát sàn). Đo đồ đạc (bàn ghế, giường tủ…): đo kích thước phủ bì dài, rộng, cao hoặc đường kính.
Ý nghĩa các cung trong thước Lỗ Ban
Lỗ Ban nghiên cứu về cuộc sống con người trong vũ trụ, từ những mối quan hệ giữa con người với thế giới mặt ngoài, Lỗ Ban đã sáng làm nên những khoảng cách kích thước ko gian biểu lộ sự sinh tồn và suy thoái của cuộc sống con người. Ý nghĩa của thước Lỗ Ban trong thực tế là nếu có một ngôi ngôi nhà xây đúng hướng, hợp tuổi gia chủ, đúng thì giờ và vào đúng năm tốt cũng chưa hẳn đã là tốt mà có khi còn xấu hơn nếu không hợp với thước Lỗ Ban. Mọi kích thước thông thuỷ của các cửa, của các phòng mắc phải cung xấu sẽ làm chìm đắm mọi cái tốt của sự hợp hướng, hợp thời, hợp ngày tháng. Khác với hướng ngôi nhà, độ hợp tuổi, quãng thời gian là những yếu tố có thể lựa chọn và điều chỉnh được thì kích thước chỉ có thể lấy đúng cung số, nếu lấy phải cung số xấu sẽ gây tai ương cho gia chủ. Không phải ngẫu nhiên mà thước Lỗ Ban phong thủy lại được nhiều người tin tưởng đến thế trong việc phân định các khoảng tốt – xấu từ đó tránh kích thước xấu và có được kích thước đẹp như mong muốn khi xây nhà đẹp, dựng cửa. Được sáng tạo, sử dụng và đúc kết qua hàng nghìn năm, thước Lỗ Ban dù không thể cải gây được vận mệnh nhưng mà chí ít thước Lỗ Ban vẫn là huyền thoại trong việc giúp người đời thanh trừng đi vận rủi, nhân đôi tài lộc.